بین حکم عقل و شرع عینیت است نه تفکیک و ملازمه
تبیین عبارت توضیح و تعقیب:
در مبحث سوم استدلال کردیم که بین حکم عقل به حسن و قبح و حکم شرع ملازمه هست اما اکنون می گوییم که بین حکم عقل و شرع عینیت است نه تفکیک و ملازمه چرا که وقتی می گوییم عقلاء فاعل فعل حسن را مدح می کنند شارع هم یکی از عقلاست بنابراین بعد از پذیرش حسن و قبح عقلی نیازی به استدلال بر ملازمه بین حکم عقل و شرع نیست
پرسش: پس چرا خود شما در مبحث سوم بر این ملازمه استدلال آوردید؟
پاسخ: این استدلال به جهت اختلافی بود که به دلیل توهم تفکیک به وجود آمده و الا ما قائل به عینیت هستیم نه تفکیک .
با این توصیف(قول به عینیت نه تفکیک) بسیار عجیب است که صاحب فصول ره از یک سو حسن و قبح عقلی را پذیرفته و از سوی دیگر منکر ملازمه بین حکم عقل و شرع شده.
توجیج دیدگاه صاحب فصول:
شاید ایشان گمان کرده ما می گوییم تمامی ادراکات عقل حتی اگر نظری باشد یا سبب آن غیر از ادراک بدیهی مصالح عمومی با حکم شرع ملازمه دارد اما دیدگاه ما این است که حسن و قبح ، عقلی است یعنی از آراء محموده است که تطابقت علیها آراء العقلاء بما هم عقلاء در حالیکه همگان حکم کنند ما در چنین مواردی حکم به ملازمه می کنیم نه در تمامی موارد(حتی احکام نظری یا احکامی که سبب آن عاطفه و عادات و ...باشند این احکام در واقع احکام عقلی نیست بلکه احکامی عاطفی ای انفعالی و ... است)