مقدمات مقدمه واجب:ویژگی های وجوب غیری
الف:اگر واجب غیری بعث مستقلی ندارد آنگاه اطاعت مستقلی هم ندارد چون همانگونه که وجوب واجب غیری برای تحصیل مصلحتی(ملاک) در ذی المقدمه است اطاعت واجب غیری هم برای تحصیل اطاعت ذی المقدمه است بنابراین با انجام ذی المقدمه دو اطاعت مستقل نداریم بلکه یک اطاعت مستقل است(اطاعت ذی المقدمه) و اطاعت واجب غیری، اطاعتی غیر مستقل و برای رسیدن به اطاعت ذی المقدمه است (خلاصه: وجوب مستقلی نداریم پس اطاعت مستقلی هم نداریم)
نکته:بحث در این نیست که واجب غیری اطاعت ندارد بلکه ادعا این است که واجب غیری اطاعت مستقل ندارد یعنی با اطاعت ذی المقدمه دو اطاعت نداریم
نکته:مغز کلام در وجود ملاک در ذی المقدمه نهفته است
ب:اگر واجب غیری اطاعت مستقل ندارد آنگاه ثواب و عقاب مستقلی هم ندارد به این معنا که ما دو ثواب یکی برای ذی المقدمه و یکی برای مقدمه نداریم بلکه تمام ثواب و عقاب برای ذی المقدمه است که دارای ملاک است بیان ملازمه:چون ثواب و عقاب دائر مدار اطاعت و عصیان است
اشکال:روایاتی داریم که ظاهر آن ثواب داشتن مقدمات است مانند ثواب پیاده رفتن به حج یا زیارت امام حسین علیه السلام. پاسخ:این روایات بر توزیع ثواب خود عمل(ذی المقدمه) بر مقدمات حمل می شود ، به این معنا که ثواب عملی که از مقدمات بیشتری برخوردار است بیشتر است چون این عمل سخت است و افضل الاعمال احمزها اعمال دشوار افضل اند اما این ثواب بیشتر در هر حال متعلق به خود عمل است هر چند سبب دشواری آن افزایش مقدمات است پس نسبت دادن ثواب به مقدمات مجازی است و این ثواب افزون حقیقتا برای خود عمل است و مصحح نسبت دادن مجازی ثواب به مقدمات هم همین تأثیر است که در افزایش ثواب خود عمل دارند
اشکال:اگر مقدمات ثواب ندارند چرا انجام برخی مقدمات مانند طهارات ثلاث دارای ثواب است پاسخ:سیأتی انشاء الله
ج:وجوب غیری فقط توصلی است و نمی تواند تعبدی باشد یعنی تعبدیت با واقعیت وجوب غیری ناسازگار است چون وجوب غیری یعنی قصد امتثال امر غیر(ذی المقدمه) را داریم و وجوب تعبدی یعنی قصد امتثال امر خودش را مستقلا داریم به بیان دیگر تعبدیت یعنی مشروط به قصد امتثال امر بودن و در وجوب غیری امر مستقلی ندارد که قصد امتثال آنرا کنیم
اشکال:اگر وجب غیری تعبدی نیست چگونه برخی مقدمات مانند طهارات ثلاث،عبادی اند؟ پاسخ:سیأتی حله انشاء رالله
د:وجوب غیری اطلاقا و اشتراطا تابع وجوب ذی المقدمه است یعنی هر چیزی که شرط در وجوب ذی المقدمه است شرط در وجوب مقدمه نیز هست چرا که بدون تحقق وجوب ذی المقدمه،مقدمه نیز واجب نمی شود نتیجه این ویژگی این است که محال است تحقق وجوب مقدمه قبل از تحقق وجوب ذی المقدمه به دلیل استحاله حصول معلول قبل از علت بر مبنای علیت وجوب ذی المقدمه برای مقدمه
اشکال:اگر وجوب مقدمه قبل از وجوب ذی المقدمه محال است چگونه در مقدمات مفوته،وجوب مقدمه قبل از وجوب ذی المقدمه محقق می شود؟
نکته:مقدمه مفوته مقدمه ای است که اگر قبل از وقت واجب انجام نشود واجب در زمان خودش فوت می شود مانند وجوب غسل قبل از اذان برای کسی که قصد روزه گرفتن دارد